สำหรับลูกหลานชาวจีนแล้ว การแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เราจึงได้เห็นผ่านพิธีกรรมต่าง ๆ มากมาย ๆ ไม่ว่าเป็นตรุษจีน สารทจีน ไหว้พระจันทร์ เชงเม้ง เพราะพิธีเหล่านี้เสมือนเป็นการรวมญาติ แต่พอไวรัสโควิด 19 เข้ามา การจะประกอบพิธีกรรม รวมตัวกันเยอะ ๆ เพื่อไปไหว้ที่ฮวงซุ้ย ก็ดูจะกลายเป็นเรื่องยากและขัดต่อมาตรการเว้นระยะ Social Distancing ทำให้ที่ประเทศจีนจึงเกิดไอเดียธุรกิจ “เชงเม้งออนไลน์” ที่ไม่ว่าลูกหลานจะอยู่ที่ไหนก็สามารถไหว้บรรพบุรุษได้หมด
เชงเม้งกับธุรกิจเซ่นไหว้ออนไลน์
เพราะโควิดยังไม่มีทีท่าว่าจะแผ่วลง แต่การแสดงความกตัญญูก็ยังต้องดำเนินต่อไปเช่นกัน ก่อนหน้านี้เราคงเคยได้เห็นการไว้อาลัยออนไลน์ให้กับญาติที่เสียชีวิตจากโควิดในต่างประเทศกันบ้าง ที่ประเทศจีนจึงผุดไอเดียธุรกิจทำความสะอาดฮวงซุ้ยและเซ่นไหว้ออนไลน์ขึ้น ซึ่งฮวงซุ้ยของเขาแตกต่างจากบ้านเราตรงที่ใช้พื้นที่เล็กกว่าจากการฝังก็เปลี่ยนมาฌาปนกิจศพด้วยการเผา แล้วนำกระดูกไปไว้ในอาคารอัฐิหรือช่องเก็บอัฐิที่อยู่ในอนุสรณ์สถานสาธารณะแทน
โดยการบริการจะมีตั้งแต่ดูแลทำความสุสาน จัดวางช่อดอกไม้และของเซ่นไหว้ อ่านคำไว้อาลัย ปล่อยนกพิราบ จุดธูปเทียนและโค้งคำนับ ผูกริบบิ้นสีเหลืองเพื่อแสดงความอาลัย รวมไปถึงการเผากระดาษเงินกระดาษ เรียกว่าครบทุกขั้นตอนของการไหว้บรรพบุรุษ ซึ่งตลอดพิธีกรรมจะมีการไลฟ์สดให้ทางลูกหลานได้มีส่วนร่วมในพิธี นอกจากนี้ยังสามารถเชิญญาติมาไว้อาลัยเพื่อระลึกถึงได้ด้วย
จากเชงเม้งสู่การทำบุญโลงศพ
พอมาถึงยุคปัจจุบัน คนรุ่นหลังเริ่มห่างหายจากการไปไหว้บรรพบุรุษที่ฮวงซุ้ยเหมือนสมัยก่อน อาจจะด้วยสถานการณ์โรคระบาด หรือวิถีการดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนไป มีความรีบเร่ง ไม่มีเวลา ทำให้การแสดงความกตัญญูเหลือเพียงการไปทำบุญให้เท่านั้น ซึ่งตัวเลือกในการทำบุญก็มีมากมาย ที่นิยมที่สุดต้องยกให้ การบริจาคโลงศพ หรือ ทำบุญโลงศพ ที่นอกจากจะได้แสดงความกตัญญูแล้ว ยังได้ความสบายใจ และยังเชื่อกันว่าเป็นการทำทานที่ให้มหากุศลอันแรงกล้าทั้งต่อตัวเองและครอบครัว จึงนับว่าเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจกับยุคสมัยนี้ แม้ว่าวิถีการแสดงออกจะเปลี่ยนไปบ้าง แต่เจตนาก็ยังคงเดิม
อีกหนึ่งตัวเลือกที่อยากแนะนำคือ โลงทาน กลุ่มจิตอาสาที่พร้อมทำหน้าที่เป็นสะพานบุญให้กับใครที่อยากจะทำบุญอุทิศบุญกุศลให้กับบรรพบุรุษ โดยการบริจาคโลงศพ ทำบุญโลงศพไปกับโลงทานง่าย ๆ แค่ปลายนิ้ว ไม่ต้องเสียเวลาเดินทาง ไม่ต้องเสี่ยงต่อการติดเชื้อโรค แต่ยังได้รับแต้มบุญกันแบบเต็ม ๆ แถมยังได้แสดงความกตัญญูอีกด้วย แม้ประเทศไทยจะไม่มีการเซ่นไหว้ออนไลน์ แต่การทำบุญโลงศพ ก็เป็นตัวเลือกที่จะผูกใจไว้ในวันที่ตัวห่างไกลได้เป็นอย่างดี
ท่านสามารถหาอ่านสิ่งที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับ เชงเม้ง ได้ที่ https://longtarnfree.com/chengmeng2565/
